ข้อสันนิษญานเกี่ยวกับต้นกำเนิดของแมวเปอร์เซียนั้น ได้มีการกล่าวกันไว้มากมาย ซึ่งรวบรวมเอาข้อสันนิษญานต่างๆไว้ดังนี้
ข้อสันนิญานแรก คือไม่ทราบต้นตระกูลของแมวเปอร์เซียแน่ชัด แต่เืชื่อกันว่าแมวเปอร์เว๊ยเป็นแมวเลี้ยงที่ถูกนำจากเมืองแองการ่า ประเทศตุรกี ต่อมาได้ขยายพันธุ์ไปในประเทศฝรั่งเศส และถูกนำเข้าสู่ประเทศอิตาลีจากทวีปเอเชีย
ข้อสันนิญานต่อมา เชื่อกันว่าต้นกำเนินของแมวเปอร์เซีย เกิดจากแมวในอ่าวเปอร์เซียที่ติดเรือไปกับพวกที่ค้าขายแถบยุโรป เพื่อประโยชน์ในการป้องกันสินค้าเสียหายจากหนู พอไปถึงแมวได้หนีไปเที่ยวแล้วเกิดพลัดหลงกลับขึ้้นเรือไม่ได้ ซึ่งต่อมาแมวพันธ์ดังกล่าวได้ไปผสมกับแมวพื้นเมืองทำให้เกิดแมวหน้าตาแปลกๆขึ้น โดยข้อสันนิษฐานนี้เชื่อกันว่าแมวเปอร์เซียมีถิ่นกำเนิดอยู่ที่ประเทศอังกฤษ
อีกข้อสันนิฐานหนึ่ง เชื่อว่าแมวเปอร์เซียเป็นแมวขนยาวที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศอิหร่าน (เปอร์เซีย) ซึ่งได้ถูกนำเข้าไปเลี้ยงในแถบยุโรปและประเทศอเมริกาเป้นเวลานานตั้งแต่สมัยวิคตอเรีย รวมทั้งสิ้นประมาณ 200 – 300 ปี และได้มีการผสมให้มีสีต่างๆ เพิ่มขึ้น
ข้อสันนิฐานอีกข้อ คือเชื่อว่าแมวขนยาวน้นถือกำเนิดขึ้นเมื่อหลายศตวรรษและเป็นที่รู้จักกันในตอนนั้นว่า “แมวตุรกี” ซึ่งมีขนยาวเนื่องจากแมวต้องปรับตัวให้เข้ากับสภาพภูมิอากาศที่เลวร้ายและหนาวเย็น และยังเชื่อกันว่าได้มีการนำแมวขนยาวตัวแรกจากเมืองแองโกร่าประเทศตุรกี เข้าสู่ยุโรปในช่วงศตวรรษที่ 16 หลังจากนั้นไม่นานจึงได้มีการนำแมวขนยาวจากแถบเปอร์เซียเข้าสู่ยุโรป ซึ่งแมวที่นำมาจากเปอร์เซียนั้นมีความแตกต่างกับแมวตุรกีอย่างเห็นได้ชัด เนื่องจากแมวที่นำมาจากเปอร์เซีย จะมีใบหน้าที่สั้นกว่า หูเล็กกว่า รวมถึงมีลักษณะของเส้นขนแตกต่างกัน อย่างไรก็ตามในงานประกวดแมวที่จัดขึ้นครั้งแรกในประเทศอังกฤษนั้น จะเรียกแมวขนยาวทั้งหมดทุกสายพันธุ์ว่า แมวเปอร์เซีย
ในภายหลังได้มีการผสมข้ามสายพันธุ์ระหว่างแมวขนยาวตุรกีและแมวขนยาวที่นำมาจากเปอร์เซีย ซึ่งลูกแมวทีี่ได้จากการผสมครั้งนั้นมักจะมีหนาสั้นออกไปทางแมวที่มาจากเปอร์เซีย เป็นเหตุให้แมวขนยาวตุรกีค่อยๆจางหายไปในที่สุด จนกระทั้งปี ค.ศ. 1950 มีการนำแมวมาจากตุรกีอีกครั้งเพื่อเป็นการแยกสายพันธุ์ให้ชัดเจนยิ่งขึ้น จึงมีการตั้งชื่อแมวที่มาจากตุรกีว่า แมวแองโกร่า และแมวที่มาจากเปอร์เซียว่าแมวเปอร์เซียน(Persian) แต่สมาคม GCCF(The Governing Council Of The Cat Fancy) ซึ่งเป็นสมาคมแมวในประเทศอังกฤษ เรียกแมวเปอร์เซียว่า “Long Hair” ส่วนประเทศอเมริกาจะเรียกว่า Persian
ข้อสันนิฐานสุดท้าย คือ ถิ่่นกำเนิดเริ่มแรกคือประเทศอังกฤษเรียกว่า Longhair ส่วนอเมริกาเรียกว่า Persian แมวเปอร์เซียจะเป็นแมวขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ที่มีโครงร่างหนา กระดูกจะดูใหญ่แข็งแรง หัวกลม ถ้ามองจากด้านข้างจะเห็นจุดหักระหว่างจมูกกับหน้าผากอย่าชัดเจน มองจากด้านหน้าจะเห็นเป็นขีดอยู่ระหว่างดวงตา จะต่างกับแมวเอเชียอย่างแมวไทยซึ่งจมูกกับหน้าผากเมื่อมองจากด้านข้างค่อนข้างจะเป็นเส้นตรง
แมวเปอร์เซียมีหน้าตาหลากหลายแบบ อาจจะดูยากไน่อยระหว่างแมวขนยาวสายพันธุ์อื่นกับโครงร่างของแมวเปอร์เซียลำตัวจะต้องสั้น ขาสั้น เตี้ยแต่หนาดูแข็งแรง หัวกลมหน้ากลม หูเล็กปลายหูมน หูอยู่ในตำแหน่งที่ห่างกันและไม่สูงเกินไป ตากลมโต หางสั้นแต่ก้ต้องเหมาะสมกับลำตัว หางตรงไม่คดงอบิดเบี้ยว ขนยาวหนาฟู ท่วงท่าการเดินดูดีมีสง่า
ที่มา : หนังสือแมวเปอร์เซีย PERSIAN CAT เรียบเรียงโดย ชินาภา ประวัง